Gmina Dragacz

Gmina Dragacz

Historia Gminy Dragacz ma swój początek na przełomie XIII i XIV wieku. Obecne ziemie dzisiejszej gminy Dragacz należały w czasach panowania zakonu krzyżackiego do Kasztelanii Świeckiej. Natomiast wsie Lubień Wielki i Bratwin były wioskami rycerskimi, a więc bogatszej warstwy społecznej. Po blisko 150 latach panowania Zakonu Krzyżackiego, oraz po postanowieniach drugiego pokoju toruńskiego Ziemia Chełmińska oraz część województwa pomorskiego wraz ziemiami obecnej gminy Dragacz weszły w skład Państwa Polskiego na ponad 300 lat, aż do pierwszego rozbioru, kiedy te ziemie zostały wcielone do Państwa Pruskiego.

Bardzo ważnym i bardzo istotnym wydarzeniem, które miało miejsce pod koniec XVI wieku, za panowania ostatniego króla z dynastii Jagiellonów Zygmunta Augusta, było sprowadzenie Mennonitów do Polski. Mennonici byli to osadnicy holenderscy wyznania protestanckiego, którzy byli prześladowani w swojej ojczyźnie za wiarę, oraz za to, że stronili od służby wojskowej, byli pacyfistami. Polska pod koniec XVI wieku potrzebowała siły roboczej do melioracji żuław. Król Polski nadał liczne przywileje tej ludności, którzy mogli czerpać korzyści pieniężne np. z osuszania łąk, pastwisk, z budowy wałów przeciwpowodziowych, które do dziś możemy zobaczyć, lecz nie mieli prawa zakupu ziemi na własność Mennonici byli bardzo pracowici i przede wszystkim bardzo religijni, uważali Biblię za wzór zasad, którymi należy się kierować w życiu doczesnym. Mennonici w Polsce cieszyli się względną tolerancją religijną. Niestety po pierwszym rozbiorze Polski, kiedy to ziemie obecnej gminy Dragacz znalazły się pod zaborem Pruskim, część Mennonitów wyemigrowała do Rosji a nawet do Stanów zjednoczonych z powodu prześladowań religijnych, oraz z powodu braku chęci wstąpienia do Armii Pruskiej.

Obecny herb Gminy Dragacz, na którym widnieje chata pomennonicka nawiązuje do historii, kultury i tradycji, którą wniosła ludność pochodzenia holenderskiego. Jeszcze w okresie dwudziestolecia międzywojennego, w Polsce było 6 gmin zamieszkałych przez Mennonitów. Po drugiej wojnie zostali zmuszeni do emigracji zostawiając bardzo okazałe gospodarstwa, oraz cmentarze o ciekawej kulturze nagrobkowej. Do dzisiejszych czasów na terenie gminy Dragacz zostało ponad 50 gospodarstw pomennonickich, oraz wiele wiejskich cmentarzyków np. w Bratwinie, w Trylu. Natomiast kościół, a dawny zbór pomennonicki w Wielkim Lubieniu przejął po drugiej wojnie światowej kościół rzymsko-katolicki.

Po odzyskaniu Niepodległości przez Polskę w roku 1920 powstała Gmina Dragacz. Pierwszym wójtem gminy był Feliks Kikulski, który był patriotą, zasłużonym działaczem, który dużo wniósł na rzecz rozwoju gminy. Za jego urzędu w latach 30-tych XX wieku założono oświetlenie domostw. Niestety Feliks Kikulski został zamordowany w czasie Drugiej Wojny Światowej przez Niemców.

Dzisiejsza gmina Dragacz posiada wiele ciekawych atrakcji turystycznych, a także wiele obiektów zabytkowych np. chaty i cmentarze pomennonickie, cmentarz ofiar Drugiej Wojny Światowej w Mniszku, w którym w zbiorowej mogile spoczywa ponad 10 tyś ofiar.

Bardzo ważnym i istotnym wydarzeniem jeszcze w okresie przedwojennym było założenie Niższego Seminarium Duchownego Księży Werbistów. Niestety po Drugiej Wojnie Światowej nowe władze Polski ludowej przejęły budynek dawnego seminarium duchownego urządzając tam szpital psychiatryczny. Ważnym wydarzeniem, które miało miejsce 40 lat temu był wielki pożar dzisiejszego domu Werbistów, w którym był dawny szpital psychiatryczny, w którym zginęło a właściwie spłonęło żywcem ponad 50 pacjentów. Na początku lat 90 tych XX wieku po upadku komunizmu dom Werbistów został zwrócony kościołowi.

Dla ciekawości mogę dodać, że w okresie dwudziestolecia międzywojennego w Górnej Grupie znajdował się dom pogrzebowy Mennonitów, który niestety został zniszczony w okresie Drugiej Wojny Światowej.

Gmina Dragacz to nie tylko zabytki, obiekty historyczne, ale również pomniki przyrody. W Dragaczu rośnie okazały dąb szypułkowy. Na terenie dzisiejszej Gminy Dragacz jest wiele tras rowerowych o niezwykle pięknych widokach otaczającej przyrody i pomników historii.

Obecnie Gminę Dragacz zamieszkuje ponad 7300 ludzi. Gmina liczy 12 sołectw. Natomiast sam Dragacz zamieszkuje ponad 650 osób.